Haber: DİLAN KUTLU
(ANKARA)- Sayıştay’ın Spor Toto Teşkilatı Başkanlığı’nın 2023 yılı Denetim Raporu’nda, televizyon programlarında yasa dışı bahis reklamının yapıldığına ilişkin tespitlerin olduğu belirtildi. Raporda, “2023 yılında bir Türk takımının yabancı bir takımla deplasmanda oynadığı Avrupa Konferans ligi maçının canlı yayını esnasında saha kenarlarında bulunan reklam panolarında 10 adet yasa dışı bahis sitesinin reklamının yapıldı” denildi.
Sayıştay’ın Spor Toto Teşkilatı Başkanlığı 2023 yılı denetim raporu yayınlandı. Raporda, Spor Toto Teşkilatı Başkanlığı’nın kontrolündeki yasal bahis faaliyetleri, yasa dışı bahisle mücadele konusunda ilgili kurumlar arasında iş birliği ve koordinasyonun artırılmasına ve hukuki, idari tedbirler alınmasına ilişkin ihtiyaç bulunduğu kaydedildi.
Yasa dışı bahisle ilgili olarak açılan ve kurumun müdahil olarak katıldığı dava sayılarında son iki yılda artış gözlemlendi. Buna göre; 2019 yılında 119 dava, 2020 yılında 91, 2021 yılında 91, 2022 yılında 954 dava, 2023 yılında bu sayının bin 937’ye yükseldiği, devam eden dava sayısının ise toplam 3 bin 732 olduğu belirlendi.
Denetçiler, yasa dışı bahisle mücadelede bazı ilave tedbirlere ve düzenlemelere ihtiyaç bulunduğuna dikkati çekerek, şu tespitlerde bulundu:
“Yasa dışı bahis oynatan internet siteleri erişime kapatıldıktan kısa bir süre sonra yeni bir uzantıyla ya da harf veya rakam değişiklikleriyle yeniden açılarak faaliyetlerine devam ettikleri ortaya çıkmaktadır. Örneğin; Şubat 2023 tarihinde erişimi engellenen yasa dışı bir internet sitesinin sadece site isminde bulunan rakamlarda değişiklik yapılmak suretiyle aynı isimle tekrar açıldığı, sonraki süreçte tekrar kapatılan söz konusu internet sitesinin aynı yöntemi kullanmaya devam ettiği; 2023 yılında toplamda 14 kez kapatılmasına rağmen yeniden açıldığı, dolayısıyla hiç kapatma olmamış gibi bir durumun ortaya çıkabildiği belirlenmiştir.
Yasa dışı bahis oynatan sitelerinin kapatılması süreci belirli bir prosedür ve zamanı gerektirmektedir. Normal prosedürün yaklaşık 15 günlük bir süreci almasına karşın, bazı durumlarda bu sürecin uzayabildiği görülmüştür. Yasa dışı bahis sitelerine erişimin engellenmesi sürecinin olabildiğince kısaltılması önem arz etmektedir.”
Raporda, yasa dışı bahis oynatan internet sitelerinin, çeşitli yollarla reklam yaparak bahis oynayanları bu alana yönlendirmeye çalıştıkları da gözlemlendiği ifade edildi.
Televizyon programlarında da yasa dışı bahis reklamının yapıldığına ilişkin tespitlerin olduğunu kaydeden Sayıştay Denetçileri, “Özellikle yurt dışından gerçekleştirilen ve ülkemizde canlı yayınlanan kimi spor karşılaşmalarının bu konuda uygun bir ortam oluşturabildiği anlaşılmaktadır. 2023 yılında bir Türk takımının yabancı bir takımla deplasmanda oynadığı UEFA Avrupa Konferans ligi maçının canlı yayını esnasında saha kenarlarında bulunan reklam panolarında 10 adet yasa dışı bahis sitesinin reklamının yapıldığı tespit edilmiştir” bilgisine yer verdi.
RTÜK, konuyla ilgili gönderdiği cevap yazısında, “yayıncı kuruluşa idari para cezası ve katalogdan çıkarma müeyyidesi uygulandığını” ifade etti.
“İzinsiz cep telefonlarına reklam gönderildi”
Diğer yandan, yasa dışı bahis siteleri tarafından, kişilerin bilgisi dışında elde edildiği anlaşılan cep telefonlarına gönderilen mesajlar yoluyla da yaygın bir şekilde reklam yapıldığı, yine sosyal medya hesapları üzerinden reklamlar yapılabildiği gözlemlendi. Bu konuda GSM operatörleri ve ilgili kurum ve kuruluşlara önemli sorumluluklar düştüğüne dikkat çekildi.
“İlgili kanunda cezai yaptırım yok”
Yasa dışı bahis reklamları ve bunlarla ilgili yaptırımlar konusunda ilgili kanunda açık bir düzenleme ve cezai yaptırımın yer almadığı ifade edildi.
Yasa dışı bahis oyunlarında banka ve kredi kartı, diğer ödeme araçlarının yagın kullanıldığına dair tespitte yazılı suçların önlenmesinde Bankacılık Denetleme Kurumu’nun (BDDK) yetkili olduğunu, ancak söz konusu Kanun’da, BDDK’nın alacağı kararlarına uymayanlar hakkında ilgili herhangi bir yaptırıma yer verilmediğine işaret edildi.
“Yasa dışı bahislerde en çok kullanılan ödeme aracı ödeme hizmetleri sistemi”
Spor Toto Teşkilat Başkanlığı’nın yasa dışı bahis sitelerinin kapatılmasına yönelik olarak yaptığı tespitlere göre, “ödeme hizmetleri sisteminin” yasa dışı bahislerde en çok kullanılan ödeme aracı olduğunu tespit etti. Denetçiler, Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) raporlarında da şüpheli işlem bildirimlerinin en çok ödeme kuruluşları ile elektronik para kuruluşlarından geldiğini kaydetti.
Sayıştay denetçileri, mali işlem ve muhasebe kayıtlarının yürütülmesine ilişkin hazırlanan yönetmelik taslağının 6 Ocak 2023 tarihinde Gençlik ve Spor Bakanlığına gönderildiğini ancak sürecin tamamlanmadığını belirledi.
Kamu idaresi konuya ilişkin cevabında, “Teşkilat Başkanlığınca hazırlanan taslak Muhasebe Yönetmeliğinin, Gençlik ve Spor Bakanlığı’na gönderildiği, Bakanlık tarafından hukuki süreçlerin tamamlanmasının beklendiğini” ifade etti. Sayıştay raporunda şöyle denildi:
“Kurumun mali işlem ve muhasebe kayıtlarının yürütülmesine ve raporlanmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen mevcut Muhasebe Yönetmeliğinin güncel olmaması, dayanağı Kanun maddesinin yürürlükten kaldırılmış olması ve 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi uyarınca güncel Yönetmeliğin uygulamaya konulmasının gerekli bulunması nedeniyle, Kurumca taslak olarak hazırlanan Muhasebe Yönetmeliğinin yürürlüğe konulması sürecinin tamamlanması için ilgili merciler nezdinde girişimlerde bulunulması gerekli görülmektedir.”
